ظرفیت جهانی را برای پایان دادن به تبعیض اجتماعی استفاده کنید

جمعی از اندیشمندان ایرانی از سازمان ملل خواستند که ظرفیت جهانی را برای پایان دادن به تبعیض اجتماعی و روحیه نژاد پرستی، خصوصاً تبعیض علیه سیاه پوستان تدبیر کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر، تعدادی از اندیشمندان کشور در نامه‌ای به دبیر کل سازمان ملل متحد و کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد نکاتی را در خصوص ظلم و تبعیض اجتماعی نسبت به سیاه پوستان آمریکا و انواع تبعیض اجتماعی در این کشور مطرح کردند.

مشروح این نامه به شرح ذیل است:

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای آنتونیو گوتِرِش دبیر کل محترم سازمان ملل متحد

سرکار خانم میشل باشیلت کمیسر عالی محترم حقوق بشر سازمان ملل متحد

با سلام و احترام و آرزوی سلامتی و آرامش برای عالیجنابان، چند نکته مهم در خصوص ظلم و تبعیض اجتماعی نسبت به سیاه پوستان آمریکا و همه انواع تبعیض اجتماعی در این کشور را با شما درمیان می‌گذاریم: امروز علی‌رغم رشد و پیشرفت علم و دانش و یافتن مسیرهای کارآمدتر برای زندگی سالم، عادلانه و برخوردار از کیفیت بهتر زندگی، شاهد فراگیرتر شدن نظام سلطه جهانی و عمیق‌تر شدن زخم و درد ظلم، تبعیض اجتماعی و تقسیم بندی‌های نژاد پرستانه و مبتنی بر منافع گروه‌های خاص بر علیه همه ملت‌های جهان هستیم. کشتن و آزار ظالمانه سیاه پوستان آمریکا، یک رفتار موردی نیست، بلکه برخاسته از یک تفکر نژادگرایانه اجتماعی است که در آن گروهی کوچک جایگاه بسیار والا دارند و ما بقی افراد جامعه حتی از نازل‌ترین حقوق اجتماعی هم برخوردار نیستند.

نگرش زورگویانه «یا با ما هستید یا باید بمیرید» و نگاه «یا با ما هستید یا بر علیه ما» در دوران شکل گیری کشوری بنام ایالات متحده آمریکا که با جنگ بر علیه صاحبان سرزمین آمریکا که در واقع بومیان آن سرزمین محسوب می‌شدند، آغاز شد. این نگاه استثنا گرایانه دو باره در پایان قرن بیستم توسط بوش بازخوانی شد. در استقرار نظام آمریکای جدید، ضمن نسل کشی‌های گسترده و سرزمین زدایی از صاحبان اصلی آمریکا، شاهد تبعیض اجتماعی نهادینه بودیم. کسانی که به نوعی «دیگری و غریبه‌های» سرزمین آمریکا محسوب می‌شدند از جمله بومیان آمریکا، سیاه پوستان و به نوعی کل جامعه غیر سفید پوست، مصادیق جامعه تبعیض شده هستند.
تبعیض و بی عدالتی نسبت به جامعه سیاه پوستان تنوع و گستردگی زیادی دارد و در بسیاری از حوزه‌ها محرومیت و تبعیض را نهادینه نموده است. نمونه‌هایی از این تبعیض‌ها را می‌توان در موارد ذیل ذکر کرد:

هر ساله در آمریکا حدود ۱۰۰۰ غیرنظامی توسط مأموران اجرای قانون کشته می‌شوند و یک سیاه پوست ۲.۵ برابر بیشتر از یک سفیدپوست احتمال دارد که در زندگی خود توسط پلیس کشته شود

در سال ۲۰۱۷، آمریکایی‌های آفریقایی تبار ۴ برابر بیشتر از سفیدپوستان اعلام کردند که زمان رأی دادن یا مشارکت سیاسی، تجربه تبعیض نژادی را داشته‌اند.

بر اساس گزارش «مرکز ملی آمار آموزش آمریکا، در سال ۲۰۱۷، بالغ بر ۴۵ درصد از دانش‌آموزانی که به مدارس دولتی مختص دانش‌آموزان بسیار فقیر می‌رفتند، سیاهان بودند و تنها ۸ درصد این دانش‌آموزان سفیدپوست بودند.

بر اساس گزارش سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۸، آمریکایی‌های آفریقایی تبار بیش از سفیدپوستان احتمال دارد که دستگیر شوند؛ و در صورت دستگیری، بیشتر احتمال دارد که محکوم شوند و در صورت محکومیت، نسبت به سفیدپوستان بیشتر احتمال دارد که زندان را تجربه کنند. بزرگسالان آمریکایی آفریقایی تبار ۵.۹ برابر بیش از سفیدان احتمال دارد که مجازات شوند. هرچند آمریکایی‌های آفریقایی تبار و آمریکایی‌های لاتینی‌تبار ۲۹ درصد جمعیت ایالات متحده را شکل می‌دهند، اما بیش از نیمی از (۵۷ درصد) از جمعیت زندانیان در آمریکا را تشکیل می‌دهند.

در سال ۲۰۱۶، سیاهان ۷ برابر بیشتر از سفیدان به دلیل HIV جان خود را از دست دادند (گزارش آژانس تحقیق و کیفیت خدمات درمانی، ۲۰۱۸: ۷۱). در سال ۲۰۱۷ نیز بر اساس تحقیق، یا مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، سیاهان ۱۳ درصد از جمعیت آمریکا را تشکیل می‌دادند، درحالیکه ۴۳ درصد از کل موارد جدید ابتلاء به HIV مربوط به آنها بود (گزارش آژانس تحقیق و کیفیت خدمات درمانی آمریکا، ۲۰۱۸: ۷۲).

همچنین بر اساس گزارش APA در میان سیاه پوستان، از هر ۱۲۵۰ نفر مبتلا به کرونا ۱ نفر کشته می‌شود، درحالی‌که از هر ۲۸۰۰ نفر سفیدپوست آمریکایی، ۱ نفر می‌میرد.

درصد توزیع معلمان در مدارس دولتی ابتدایی و دبیرستان در سال تحصیلی ۲۰۱۷-۲۰۱۸ نیز نشان می‌دهد که ۷۹ درصد از معلمان سفید و تنها ۷ درصد معلمان سیاه پوست هستند. همچنین در همین سال تحصیلی، ۷۸ درصد از مدیران مدارس دولتی سفید و تنها ۱۱ درصد از مدیران مدارس دولتی سیاه پوست هستند.

با گذشت تجارب تلخ جنگ‌ها، ترورها و کشتارهای جمعی فراگیر که یکی از قربانیان آن نسل کشی مردم آفریقا که منجر به کشته شدن بیش از صد میلیون انسان بی گناه و داغ گذاری حیوانی نسبت به جامعه انسانی و برده داری منتهی به شکنجه و آزار انسان‌های شریف شد و با کشته شدن بیش از صد میلیون نفر در دو جنگ جهانی اول و دوم، انتظار می‌رفت وارد دوره عقلانی‌تر، عادلانه تر و انسانی‌تری شویم، ولی متأسفانه همچنان خوی استثناگرایانه گروه کوچک ولی قدرتمند و ثروتمند آمریکایی منشأ ظلم‌های فراگیر، تحریم‌ها و تحریف‌های تاریخی و زیر پاگذاشتن حقوق بشر و قیمت گذاری برای ارزش انسانی مبتنی بر ثروث، قومیت، موقعیت جغرافیایی و دین شده است.

نظام سلطه آمریکایی به هیچ وجه روحیه شرمنده و عذرخواهانه از رفتارهای خود ندارد و اساساً عذرخواهی را برای خود یک ننگ تلقی می‌کند. در آمریکا، اوباما را بخاطر اینکه پذیرفته است «آمریکا هم خطاهایی داشته»، نامیهن پرست به حساب آوردند. باید توجه داشت که ساختارهای قومی که همیشه خود را درستکار تلقی می‌کنند، گرفتار یک خطای ناشی از خودخواهی و خودپرستی هستند.

البته اکثریت جامعه آمریکا و اروپا در کمپین مخالفان تبعیض اجتماعی قرار دارند. واکنش‌های اعتراض آمیز نسبت به ظلم، آزار و قتل سیاه پوستان و از بین بردن نمادهای برده داری حکایت از وجدان بیدار مردم آمریکا و اروپا همچون سایر نقاط جهان نسبت به تبعیض اجتماعی دارد.

دیگر پذیرفته شده نیست که جامعه انسانی بخاطر رنگ پوست، نژاد، قومیت، ملیت و یا جنسیت برتری یا ذلتی پیدا کند، این تعبیر فاخر قرآن کریم خطاب به جامعه انسانی در سراسر گیتی است که ملاک اصلی برای مزیت یافتن انسان‌ها اخلاق، خود نگهداری و تقوای الهی است که منتهی به اصلاح رفتار، عمل صالح و رعایت حقوق بشر و احترام به دیگران و نه دیگری سازی همراه با سیاه نمایی و ذلت پروری است. لطفاً به این بیان و پیام زیبای الهی توجه بفرمائید: ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره‌ها و قبیله‌ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید؛ (اینها ملاک امتیاز نیست)، گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست؛ خداوند دانا و آگاه است! (حجرات -۱۳).

اگر امروز جامعه فکری نسبت به قتل، تبعیض و آزار سیاه پوستان واکنش نشان ندهد، این اخلاق شیطانی بصورت گسترده‌تری ادامه پیدا خواهد کرد و هر روز شاهد فاجعه بزرگ‌تری خواهیم بود و اینگونه فجایع به زندگی فردی و اجتماعی همه ما سرایت خواهد کرد.

تاریخ آمریکا مشحون از جنایات فراگیر و ناعادلانه بوده و هست. در همین قرن ۲۱ شاهد رفتارهای خشونت آمیز و ترورهای ضد انسانی از جمله ترور شخصیت آزاده و نماد مبارزه با تروریسم یعنی سردار سلیمانی بودیم. در عین حال بر مبنای ارزش مشترک ادیان الهی کشتن یک نفر بدون آنکه مرتکب ظلم یا فسادی شده باشد به منزله کشتن همه انسان هاست (مائده -۳۲). در واقع با بی تفاوتی نسبت به اینگونه ظلم‌ها، شاهد سرایت ظلم به همه جهان خواهیم بود. عدالت و بی عدالتی جغرافیا ندارد و هر کجا که شاهد عدالت باشیم، ارزشمند است و هر کجا با بی عدالتی و تبعیض مواجه باشیم مزموم است.

با تأکید بر اینکه سختی مبارزه با ظلم و فساد برای همه ما روشن است؛ در پایان چند نکته را به استحضار همه جامعه سیاه پوستان، مظلومین جهان و جامعه اندیشمندان و نخبگان علمی و اجتماعی صمیمانه و دلسوزانه عرض می‌کنیم:

به جامعه سیاه پوستان آمریکا و همه سیاه پوستان و مظلومان جهان صمیمانه، دوستانه و همدلانه و دردمندانه عرض می‌کنیم ما با شما هستیم و در کنار شما هستیم و به یک معنا همه ما سیاه پوست هستیم و خود را در جایگاه شما می‌بینیم و هر نوع تبعیض نژادی، قومی، جغرافیایی، ملیتی و دینی را نمونه‌هایی از دور شدن از ارزش‌های الهی و ضد حقوق بشر می‌دانیم و آن‌را محکوم می‌کنیم. خداوند کریم خالق همه ماست و مزیت انسان را بر توانائی در نیکی کردن به دیگران و خیر رساندن به جامعه تعریف کرده است و از جمله بدترین گناهان ظلم به دیگری است.

از دانشمندان، روشنفکران و علمای دینی جهان تقاضا می‌شود که از ظرفیت‌های فکری و علمی و نوآوری‌های خود درخصوص حل مسئله ظلم و نظام سلطه بهره بگیرند و روش و راهکاری نظام‌مند برای از بین بردن ظلم و تبعیض نژادی معرفی کنند و نهادهایی را تدبیر کنند که بتواند به لحاظ حقوقی جایگاه بازدارنده برای ظلم و تبعیض و نابرابری فراهم کند.

از جامعه هنری، اصحاب رسانه و همه کسانی که توانائی بازنمایی فرهنگ سالم و متعالی را دارند، تقاضا می‌شود در مسیر خلق فرهنگ عدالت گرایانه و ظلم ستیز و عاری از نژاد پرستی و فرهنگ دوستی و همزیستی مسالمت آمیز، دست به آفرینش‌های هنری بزنند تا هنجارهای بی عدالتی تبدیل به هنجار و ارزش پذیرفته شده جامعه نشود و الگوهای عدالت گرایانه در مسیر زندگی عموم مردم قرار گیرد.

به طورحتم با تلاش و تدبیر همه مردم جهان و همه نخبگان علمی و فرهنگی، عقلانیت بر خودخواهی، علم بر جهل و عدالت بر ظلم پیروز خواهد شد و شاهد جهانی سراسر صلح و سلامت خواهیم بود.

از دبیر کل محترم ملل متحد و کمیسر عالی حقوق بشر ملل متحد تقاضا می‌شود، ظرفیت جهانی برای پایان دادن به تبعیض اجتماعی و اساساً روحیه نژاد پرستی، خصوصاً تبعیض بر علیه سیاه پوستان را تدبیر کنید و نسبت به تشکیل "کمیته بررسی تبعیض اجتماعی فراگیر در آمریکا" خصوصاً بر علیه سیاه پوستان اقدام بفرمائید.

به طور حتم تلاش‌های شما، زمینه ساز آرامش و امنیت اجتماعی برای همه مردم جهان خواهد بود.

فرصت را برای تجدید احترامات فائقه مغتنم می‌شماریم.

امضا کنندگان:

دکتر محمدرضا عارف

استاد دانشگاه صنعتی شریف

عضو پیوسته‌ی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

دکتر سعید رضا عاملی

استاد دانشگاه تهران

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی

دکتر فریدون عزیزی

استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

عضو شورای پژوهش‌های علمی کشور

دکتر علیرضا اسماعیلی